Sual: Mübarek günlerde, hangi gün oruç tutmak uygun olur?
CEVAP
Mübarek günler, mübarek geceleri takip eden günlerdir. Mesela, Cuma gecesi, Perşembe gününü Cumaya bağlayan gecedir.
BERAT GECESİ:
Şaban
ayının 15. gecesidir. Bunun günü, bu geceyi takip eden gün, yani 15
Şaban olur. Oruç tutan bu günde tutmalıdır. Eğer bugün, Cuma veya
Cumartesi gününe gelirse, bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile
tutulmalıdır.
Bir hadis-i şerif meali:
(Şabanın 15. gecesini
ibadetle, gündüzünü de, oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki:
“Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim.
Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin
vereyim” Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace]
MİRAC GECESİ:
Recep ayının 27. gecesidir. Bir hadis-i şerif meali:
(Recebin 27. günü oruç tutana, 60 yıllık oruç sevabı verilir.) [İ. Gazali, Ebu Musa el Medeni]
Eğer bugün, Cuma veya Cumartesi gününe gelirse, bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutulmalıdır.
REGAİP GECESİ:
Recep
ayının ilk Cuma gecesidir. Perşembe günü oruç tutup, gecesini de ihya
etmek çok sevabdır. Perşembe ile birlikte, Cuma günü de oruç tutmakta
mahzur yoktur. (Gunye)
Bir hadis-i şerif meali:
(Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
AŞURE GÜNÜ:
Muharrem
ayının 10. günü, Aşure günüdür. Aşure günü de, tek olarak oruç tutmak
mekruhtur. Bir gün öncesi veya sonrası ile birlikte tutmalıdır. İki
hadis-i şerif meali:
(Aşurenin faziletinden faydalanın! Bu
mübarek günde oruç tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve
salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şir’a]
(Aşure günü bir gün önce veya bir gün sonra da tutarak, Yahudilere muhalefet edin.) [İ. Ahmed]
MEVLİD GECESİ:
Rebiul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gecedir. 11. veya 12. gününde oruç tutulması iyi olur.
Peygamber
efendimiz, Pazartesi günü oruç tutardı. Sebebini sorduklarında, (Bugün
dünyaya geldim. Şükür için oruç tutuyorum) buyurdu. (Hak Sözün
Vesikaları)
AREFE GÜNÜ:
Kurban bayramından önceki gündür. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani]
Arefe
günü oruç tutmak müstehabdır. O gün Nevruza veya cumartesine isabet
etse de, bugün, Arefe diye, oruç tutan kimse, mekruh işlemiş olmaz.
Nevruz diye, cumartesi diye tutarsa mekruh olur, Arefe diye tutarsa
mekruh olmaz.
CUMA GÜNÜ:
Cuma günleri oruç tutmak çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Cuma günü, oruç tutan için, on ahiret günü oruç sevabı yazılır.) [Beyheki]
Cuma
günü, tek olarak oruç tutmak, mekruh diyen âlimler de, olduğu için,
Cuma günü, tek olarak değil, Perşembe veya Cumartesi günü ile birlikte
tutmalıdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Yalnız Cuma günü, oruç tutmayın! Bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutun.) [Buhari]
ZİLHİCCE AYINDA ORUÇ
Zilhiccenin ilk dokuz gününde oruç tutmak çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.) [Ebul Berekat]
ŞEVVAL AYINDA ORUÇ
Şevval ayında oruç tutmak, çok sevabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Şevval ayında, altı gün oruç tutan, yeni doğmuş gibi günahsız olur.) [Taberani]
(Ramazan ile Şevvalde de, altı gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İbni Mace]
PAZARTESİ ve PERŞEMBE:
Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tutmak, diğer günlere göre daha sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ameller, pazartesi ve perşembe günleri arz olunur. Ben de, amelimin oruçlu iken arz olunmasını isterim.) [Tirmizi]
HER AY 3 GÜN ORUÇ
Her ay 3 gün oruç tutmak çok iyidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Her ayda, üç gün oruç tutmak, bütün yılı oruçlu geçirmek gibi sevabdır.) [Buhari]
Bu üç günü mümkünse, kameri ayların 13, 14 ve 15. günleri de tutmak iyi olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Kameri ayın 13, 14 ve 15. günlerinde oruç tutan, bütün yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.) [Nesai]
Not: Mübarek günlerde tutulan bu oruçlar, nafiledir. Nafile oruç tutmak da çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Ramazan
ayı dışında, Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının
bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Ya’la]
Hele
yukarıda bildirilen mübarek günlerde oruç tutulursa, sevabı daha çok
olur. Ancak, nafilenin kıymeti ve sevabı farz yanında, denizde damla
bile olmadığını İslam âlimleri bildiriyor. Bunun için, oruç kazası olan
kimse, bu oruçları tutarken, (ilk kazaya kalan Ramazan orucuna) diye
niyet etmeli. Kaza borcumuz yoksa da, yine böyle niyet ederek
tutmalıdır. Çünkü tutulan bu oruç, zaten nafile olur. Unutulmuş bir
kazamız varsa, onun yerine geçer. Böyle olursa, hem oruç borcumuzu
ödemiş olur, hem de o mübarek gün için bildirilen oruç sevabına
kavuşmuş oluruz.
CEVAP
Mübarek günler, mübarek geceleri takip eden günlerdir. Mesela, Cuma gecesi, Perşembe gününü Cumaya bağlayan gecedir.
BERAT GECESİ:
Şaban
ayının 15. gecesidir. Bunun günü, bu geceyi takip eden gün, yani 15
Şaban olur. Oruç tutan bu günde tutmalıdır. Eğer bugün, Cuma veya
Cumartesi gününe gelirse, bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile
tutulmalıdır.
Bir hadis-i şerif meali:
(Şabanın 15. gecesini
ibadetle, gündüzünü de, oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki:
“Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim.
Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin
vereyim” Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace]
MİRAC GECESİ:
Recep ayının 27. gecesidir. Bir hadis-i şerif meali:
(Recebin 27. günü oruç tutana, 60 yıllık oruç sevabı verilir.) [İ. Gazali, Ebu Musa el Medeni]
Eğer bugün, Cuma veya Cumartesi gününe gelirse, bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutulmalıdır.
REGAİP GECESİ:
Recep
ayının ilk Cuma gecesidir. Perşembe günü oruç tutup, gecesini de ihya
etmek çok sevabdır. Perşembe ile birlikte, Cuma günü de oruç tutmakta
mahzur yoktur. (Gunye)
Bir hadis-i şerif meali:
(Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
AŞURE GÜNÜ:
Muharrem
ayının 10. günü, Aşure günüdür. Aşure günü de, tek olarak oruç tutmak
mekruhtur. Bir gün öncesi veya sonrası ile birlikte tutmalıdır. İki
hadis-i şerif meali:
(Aşurenin faziletinden faydalanın! Bu
mübarek günde oruç tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve
salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şir’a]
(Aşure günü bir gün önce veya bir gün sonra da tutarak, Yahudilere muhalefet edin.) [İ. Ahmed]
MEVLİD GECESİ:
Rebiul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gecedir. 11. veya 12. gününde oruç tutulması iyi olur.
Peygamber
efendimiz, Pazartesi günü oruç tutardı. Sebebini sorduklarında, (Bugün
dünyaya geldim. Şükür için oruç tutuyorum) buyurdu. (Hak Sözün
Vesikaları)
AREFE GÜNÜ:
Kurban bayramından önceki gündür. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani]
Arefe
günü oruç tutmak müstehabdır. O gün Nevruza veya cumartesine isabet
etse de, bugün, Arefe diye, oruç tutan kimse, mekruh işlemiş olmaz.
Nevruz diye, cumartesi diye tutarsa mekruh olur, Arefe diye tutarsa
mekruh olmaz.
CUMA GÜNÜ:
Cuma günleri oruç tutmak çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Cuma günü, oruç tutan için, on ahiret günü oruç sevabı yazılır.) [Beyheki]
Cuma
günü, tek olarak oruç tutmak, mekruh diyen âlimler de, olduğu için,
Cuma günü, tek olarak değil, Perşembe veya Cumartesi günü ile birlikte
tutmalıdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Yalnız Cuma günü, oruç tutmayın! Bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutun.) [Buhari]
ZİLHİCCE AYINDA ORUÇ
Zilhiccenin ilk dokuz gününde oruç tutmak çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.) [Ebul Berekat]
ŞEVVAL AYINDA ORUÇ
Şevval ayında oruç tutmak, çok sevabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Şevval ayında, altı gün oruç tutan, yeni doğmuş gibi günahsız olur.) [Taberani]
(Ramazan ile Şevvalde de, altı gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İbni Mace]
PAZARTESİ ve PERŞEMBE:
Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tutmak, diğer günlere göre daha sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ameller, pazartesi ve perşembe günleri arz olunur. Ben de, amelimin oruçlu iken arz olunmasını isterim.) [Tirmizi]
HER AY 3 GÜN ORUÇ
Her ay 3 gün oruç tutmak çok iyidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Her ayda, üç gün oruç tutmak, bütün yılı oruçlu geçirmek gibi sevabdır.) [Buhari]
Bu üç günü mümkünse, kameri ayların 13, 14 ve 15. günleri de tutmak iyi olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Kameri ayın 13, 14 ve 15. günlerinde oruç tutan, bütün yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.) [Nesai]
Not: Mübarek günlerde tutulan bu oruçlar, nafiledir. Nafile oruç tutmak da çok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Ramazan
ayı dışında, Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının
bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Ya’la]
Hele
yukarıda bildirilen mübarek günlerde oruç tutulursa, sevabı daha çok
olur. Ancak, nafilenin kıymeti ve sevabı farz yanında, denizde damla
bile olmadığını İslam âlimleri bildiriyor. Bunun için, oruç kazası olan
kimse, bu oruçları tutarken, (ilk kazaya kalan Ramazan orucuna) diye
niyet etmeli. Kaza borcumuz yoksa da, yine böyle niyet ederek
tutmalıdır. Çünkü tutulan bu oruç, zaten nafile olur. Unutulmuş bir
kazamız varsa, onun yerine geçer. Böyle olursa, hem oruç borcumuzu
ödemiş olur, hem de o mübarek gün için bildirilen oruç sevabına
kavuşmuş oluruz.
